农村太阳能路灯价格 宁德农村太阳能路灯厂家

百度 我们能够看到巴西在这方面的努力。

Bilgisayar biliminin temel alanlar? bilgisayar programlama dillerini (sol üst), algoritmalar?n dizayn ve analizini (sa? üst), ak?ll? sistemlerin yap?lmas?n? (sol alt) ve elektrik donan?mlar? (sa? alt) kapsar.

Bilgisayar bilimi; pratik tekniklerle birlikte veri ve hesaplaman?n teorik temellerini de ele almaktad?r. ?ekilde en k?sa yol problemi ve ??züm algoritmas? animasyonu veriliyor.

Bilgisayar bilimi, bilgisayarlar?n tasar?m? ve kullan?m? i?in temel olu?turan teori, deney ve mühendislik ?al??mas?d?r. Hesaplamaya ve uygulamalar?na bilimsel ve pratik bir yakla??md?r. Bilgisayar bilimi; edinim, temsil, i?leme, depolama, ileti?im ve eri?imin alt?nda yatan y?nteme dayal? prosedürlerin veya algoritmalar?n fizibilitesi, yap?s?, ifadesi ve mekanizasyonunun sistematik ?al??mas?d?r. Bilgisayar biliminin alternatif, daha ?zlü tan?m? "büyük, orta veya kü?ük ?l?ekli algoritmik i?lemleri otomatikle?tirme ?al??mas?" olarak nitelendirilebilir. Bir bilgisayar bilimcisi, hesaplama teorisi ve hesaplama sistemlerinin tasar?m? konusunda uzmanla?m??t?r.

Alanlar? teorik ve pratik disiplinlere ayr?labilir. Bilgisayar grafikleri gibi alanlar, ger?ek dünya g?rsel uygulamalar?n? vurgularken, hesaplamal? karma??kl?k teorisi (hesaplama ve zor olan sorunlar?n temel ?zelliklerini ara?t?ran) gibi baz? alanlar olduk?a ?zeldir. Di?er alanlar s?kl?kla hesaplaman?n uygulanmas? konusunda kar??la??lan zorluklara odaklanmaktad?r. ?rne?in, programlama dili teorisi, hesaplaman?n tan?mlamas?na y?nelik ?e?itli yakla??mlar? ele al?rken, bilgisayar programc?l???n?n kendisi de programlama dili ve karma??k sistemlerin kullan?m?n?n ?e?itli y?nlerini inceler. Bununla beraber insan-bilgisayar etkile?imi alan?; bilgisayarlar? ve hesaplamalar? yararl?, kullan??l? ve evrensel olarak insanlara ula?t?rmaya y?nelik zorluklar? tan?mlamaya ve onlar? a?maya ?al??maktad?r.

Tarih?e

Daha sonralar? bilgisayar bilimi haline gelecek olgunun en eski temelleri, modern dijital bilgisayar?n icad?ndan ?nce gelmektedir. Abaküs gibi sabit say?sal i?lemler i?in kullan?lan hesap makineleri, antik ?a?lardan beri var olmu?tur. Bunlar ?arpma ve b?lme gibi temel hesaplamalara yard?mc? oluyordu. Ayr?ca, hesaplamalar? ger?ekle?tirmek i?in kullan?lan algoritmalar, antik ?a?lardan beri, hatta geli?mi? bilgisayar ekipmanlar?n?n geli?tirilmesinden ?nce de var olmu?tur.

Blaise Pascal, 1642'de kendi ismini verdi?i hesap makinesini tasarlad? ve geli?tirdi. 1673'te Gottfried Leibniz, "Stepped Reckoner" ad?nda bir dijital mekanik hesap makinesi tasarlad?. ?lk bilgisayar bilimcisi ve bilgi teorisyeni olarak dü?ünebilir. Leibniz'i ilk bilgisayar bilimcisi olarak kabul etmemiz i?in di?er sebeplerin yan? s?ra kendisinin, ikili say? sisteminde belgeli ve sistemli bi?imde ?al??m?? olmas? yeterlidir. Thomas de Colmar, 1820'de mekanik hesap makinesi endüstrisini ba?latt? ve basitle?tirilmi? aritmometre'yi piyasaya sundu. Bu hesap makinesi, günlük olarak ofis ortam?nda kullan?labilecek kadar donan?ml? ve güvenilir ilk hesap makinas?yd?. Charles Babbage, 1822'de ilk "Otomatik ?al??an mekanik hesap makinesi" olan Fark Makinesi'nin (?ngilizce: Difference Engine) tasar?m?n? ba?latt? ve bu ?al??malar?n?n neticesinde ona ilk programlanabilir mekanik hesap makinesi fikri olan "Analitik Tabanl? Motor" ismini verdi. Bu makineyi 1834'te geli?tirmeye ba?lad? ve iki y?ldan az bir sürede modern bilgisayar?n g?ze ?arpan ?zelliklerinin ?o?unu ?izmi?ti. 1843 y?l?nda Ada Lovelace, "Analitik Motor" hakk?ndaki bir Frans?z makalesinin ?evirisi s?ras?nda, i?erdi?i bir?ok nottan birinde, günümüzde ilk bilgisayar program? olarak dü?ünülen Bernoulli say?lar?n? hesaplamak i?in bir algoritma yazd?. 1885 civar?nda Herman Hollerith, istatistiksel bilgileri i?lemek i?in delikli kartlar kullanan ?izelgeleyiciyi (tabulator) icat etti; Sonunda ?al??malar? kendi ?irketi IBM'in bir par?as? haline geldi. 1937'de, Babbage'?n imkans?z rüyas?ndan yüz y?l sonra, Howard Aiken, her türden delikli kart ekipman? üreten IBM'i ikna etti ve Babbage'?n Analitik Motor fikrinden yola ??karak dev programlanabilir hesap makinesi geli?tirmek i?in ?al??malar yapt?. Ba?ar?yla yürüttü?ü ?al??malar?n?n sonucunda "ASCC / Harvard Mark I" hesap makinesini icat etti. Bu cihazda kartlar ve merkezi i?lem birimi (CPU) kullan?ld?. Makine ?al??mas? bitti?inde, ?evresindekiler "Babbage'nin hayali ger?e?e d?nü?tü!" diyerek Howard Aiken'i takdir ettiler.

1940'l? y?llarda, yeni ve daha gü?lü bilgi i?lem makineleri geli?tirildi?inde, hesaplama terimi i?in insanlardan ziyade makinelere at?fta bulunulmaktayd?. Bilgisayarlar?n sadece matematiksel hesaplamalardan daha fazlas? i?in kullan?labilece?i netle?tik?e, bilgisayar bilimi alan?, genel olarak hesaplamay? incelemek üzere geni?letildi. Bilgisayar bilimi, 1950'lerde ve 1960'lar?n ba??nda ayr? bir akademik disiplin olarak kurulmaya ba?land?. Dünyan?n ilk bilgisayar bilimleri lisans program? olan Cambridge Bilgisayar Bilimleri diplomas?, 1953'te Cambridge Bilgisayar Laboratuvar?'nda verilmeye ba?lad?. ABD'deki ilk bilgisayar bilimleri program?, 1962'de Purdue üniversitesinde kuruldu. Pratik bilgisayarlar piyasaya ??kt???ndan beri, bir?ok bilgisayar uygulamas?, kendi sistemlerine sahip farkl? birer ?al??ma alanlar? haline geldi.

Ba?lang??ta pek ?ok insan?n, bilgisayar?n bilimsel bir ?al??ma alan? olmas?n?n imkans?z oldu?una inanmas?na ra?men, bilgisayarlar 1950'li y?llarda giderek daha fazla akademik nüfus aras?nda kabul g?rdü. Bu süre zarf?nda bilgisayar bilimleri devriminin bir par?as?n? olu?turan günümüzde geni? kitleler taraf?ndan bilinen IBM markas? sesini duyurmaya ba?lad?. IBM (International Business Machines'in k?saltmas?), IBM 704 ve daha sonra bu tür cihazlar?n arama periyodu boyunca yayg?n olarak kullan?lan IBM 709 bilgisayarlar?n? piyasaya sürdü. "Yine de bu ilkel IBM bilgisayar? ile ?al???rken bir harfi yanl?? yerle?tirmi? olsayd?n?z sinir bozucu olurdu, ?ünkü program ??kerdi ve bütün süreci yeniden ba?tan ba?latman?z gerekirdi." 1950'lerin sonlar?nda bilgisayar bilimleri disiplini geli?im a?amas?ndayd? ve bu tür sorunlar s?radan olarak kabul g?rmekteydi.

Zaman, bilgisayar teknolojisinin kullan??l?l???nda ve etkinli?inde ?nemli geli?meler kaydetti. Modern toplumda, bilgisayar teknolojileri yaln?zca uzmanlar ve profesyoneller taraf?ndan de?il, neredeyse her yerde bulunan kullan?c? taban?na ula?t?. Bilgisayar teknolojisi kullan?c?lar?nda ciddi ve belirgin bir art?? ya?and?. Ba?lang??ta, bilgisayarlar olduk?a pahal?yd? ve k?smen profesyonel bilgisayar operat?rleri taraf?ndan verimli bir ?ekilde kullan?lmak i?in bir miktar insan yard?m?na yani teknik deste?e ihtiya? vard?. Bilgisayar?n geni? kitleler taraf?ndan benimsenmesi ancak bilgisayarlar?n daha geni? ve uygun fiyatl? hale gelmesiyle ve ortak kullan?m i?in daha az insan fakt?rüne ve teknik deste?e ihtiya? duyuldu?unda mümkün hale geldi.

Katk?lar?

Bilgisayar bilimi, resmi bir akademik disiplin olarak k?sa ge?mi?ine ra?men, bilime ve topluma bir tak?m ?nemli katk?lar sa?lam??t?r. -?zellikle elektronikle birlikte- Bilgi ?a??nda kurulan bir bilimdir ve insanl???n ilerlemesinde adeta bir ?of?r haline gelmi?tir. ?nsanl???n teknolojik ilerlemesinde büyük s??ray?? olarak g?rülen bilimsel bilgiye dayal? karar verme ve günümüzün bilgi toplumu ideallerinin temel yap? ta?lar?ndan birisi haline gelmi?tir.

Bu katk?lar ?unlar? i?erir:

Mevcut bilgi ?a??n? ve ?nternet'i i?eren dijital devrimin ba?lang?c?d?r.

Hesaplaman?n ve hesaplanabilirli?in bi?imselle?tirilmi? bir tan?m?d?r. Bilgisayar bilimi; hesaplanamaz, ??zülemez ve zor olarak kabul edilmi? problemlerin ??zülebilece?inin bir nevi kan?t?d?r.

?e?itli soyutlama seviyelerinde metodolojik bilgilerin tam olarak ifade edilmesi i?in ara? olan programlama dili kavram? türemi?tir.

Alman ordusunun kulland??? Enigma makinesi

Kriptografi alan?nda ?rne?in Enigma kodunu k?rmak, ?kinci Dünya Sava?? s?ras?nda Müttefiklerin zaferine katk?da bulunan ?nemli bir fakt?rdü.

Bilgisayar uygulamalar? sayesinde bilimsel hesaplama y?ntemleri geli?mi?tir. B?ylelikle süre?lerin ve durumlar?n pratik olarak de?erlendirilmesi ve k?smi de olsa süre?leri kontrol edilebilir bir karma??kl??a indirgenmesi mümkün hale gelmi?tir.

Ayn? zamanda insan zihni üzerinde ileri düzeyde ?al??may? mümkün k?ld? ve "?nsan Genomu Projesi" ile insan genomunun haritaland?r?lmas? mümkün oldu. ?rne?in Folding@home gibi da??t?k bilgi i?lem projeleriyle protein katlanmas? ke?fedildi.

Algoritmaya dayal? ticaret alan?nda yapay zeka, makine ??renimi, istatistiksel ve say?sal teknikler vb. bilgisayar bilimleri konular? kullan?larak finansal piyasalardaki verimlilik ve likidite artt?. Ayr?ca yüksek frekansl? algoritmik ticaret de volatiliteyi art?rm??t?r.

Bilgisayar grafikleri ve bilgisayar taraf?ndan olu?turulmu? g?rüntüler, ?zellikle televizyon, sinema, reklam, animasyon ve video oyunlar?nda kullan?lm?? ve ?zetle modern e?lence dünyas?nda her yerde kullan?l?r hale gelmi?tir. Hatta kullan?lan tekni?e g?re de?i?mekle beraber yapayl?k i?ermeyen CGI teknolojili filmler genellikle dijital kameralar üzerinde filme al?nmakta, dijital video düzenleyicisi kullan?larak düzenlenip veya post-processing tekni?iyle i?lenebilmektedir. Bu sayede günümüz filmlerindeki efektler ba?ar?l? ?ekilde uygulanmaktad?r.

Ak??kanlar dinami?i hesaplamalar?nda, fiziksel, elektriksel ve elektronik sistemlerde, devre tasar?mlar?nda, toplumlar?n ya?ant?s?, sosyal durumlar (?zellikle sava? oyunlar?) ve ortak ya?am alanlar? gibi ?e?itli süre?lerde bilgisayar simülasyonlar? kullan?lmaktad?r. Modern bilgisayarlar, u?ak gibi ?zel tasar?mlar?n optimizasyonunu mümkün k?lmaktad?r. Elektrikli ve elektronik devre tasar?m?nda dikkat ?eken unsurlar SPICE ve yeni (veya de?i?tirilmi?) tasar?mlar?n fiziksel olarak ger?ekle?tirilmesi i?in yaz?l?mlard?r. Ayr?ca, entegre devreler i?in gerekli tasar?m yaz?l?m?n?n kullan?lmas? da mümkündür.

Yapay zeka daha verimli ve karma??k bir hal ald???ndan giderek ?nem kazanmaktad?r. Yapay zekan?n bir?o?u evde g?rülebilen formdad?r, ?rne?in robotik elektrikli süpürgeler gibi bir?ok yapay zeka uygulamas? vard?r. Video oyunlar?, modern sava? teknolojilerinde dronlar ve füze savar sistemleri kullan?lmaktad?r. Ve ayr?ca tak?m destekli robotlar da yapay zekan?n kullan?m alanlar?na ?rnek olarak g?sterilebilir.

Etimoloji

?lk 1956'da ?nerilmi? olmas?na ra?men "bilgisayar bilimi" terimi 1959'da ACM'nin ?leti?im Bildirisinde ortaya ??kar, ?ünkü Louis Fein 1921 y?l?nda Harvard Business School'un yarat?l???na benzer ?ekilde bilgisayar bilimleri i?in de bir enstitünün kurulmas?n? savunmaktad?r. Y?netim bilimi (Management Science) gibi bir alan?n akademik disipline ?zgü ?zelliklere sahip olarak tan?nmas?na ra?men pek ?ok konuda uygulanm?? ve disiplinler aras? bir nitelikte olan bilgisayar biliminin akademik y?nlerini savunarak kendini hakl? ??karm??t?r. Kendisinin bu y?ndeki ?abalar? ve di?er pek ?ok say?sal analizci George Forsythe gibi isimlerin ?abalar? ?düllendirildi: üniversiteler 1962'de Purdue'den ba?layarak üniversitelerinin bünyesinde bu tür programlar a?maya ba?lad?. Bu kabule ra?men kayda de?er bir kitle de bilgisayar biliminin salt bilgisayardan ibaret olmad???n? ve kelimenin yetersiz oldu?unu savunmaktayd?. Bu nedenle birka? alternatif isim ?nerildi. Büyük üniversitelerin baz? b?lümleri, bu fark? tam olarak vurgulamak i?in bilgisayar bilimi terimini tercih etmektedir. Danimarkal? bilim insan? Peter Naur, bu bilimsel disiplinin yani bugün bilgisayar bilimleri olarak an?lan alan?n, veri ve veri i?leme konular? etraf?nda ?ekillenmesi gerekti?ini savunmaktayd? ve dataloji (datalogy) terimini ?nerdi; bu sayede bahsi ge?en disiplinin u?ra? alan?na mutlaka bilgisayarlar?n dahil olmad??? savunuluyordu. Bu terimi kullanan ilk bilimsel kurum, 1969'da kurulan Kopenhag üniversitesi'nde Dataloji B?lümü'nden ve Peter Naur'un dataloji b?lümünün ilk profes?rü olmas?ndan kaynaklanmaktad?r. Terim a??rl?kl? olarak ?skandinav ülkelerinde kullan?lmaktad?r. Naur taraf?ndan da ?nerilen alternatif bir terim veri bilimidir; ancak bu terim art?k istatistik ve veritabanlar?n?n dahil edildi?i farkl? bir veri analizi alan? disiplini i?in kullan?lmaktad?r.

Ayr?ca, bilgisayarl? hesaplaman?n ilk d?nemlerinde Communications of the ACM bünyesinde ?al??an baz? pratisyenlerin birka? kelimesi ?nerildi: turingineer, turologist, flow-charts-man, applied meta-mathematician ve applied epistemologist. ü? ay sonra ayn? dergide comptologist kavram? ?ne sürüldü ve ertesi sene bunu hypologist kelimesi takip etti. Sonraki ?al??malarda computics terimi de ?nerildi. Avrupa'da, "automatic information" ifadesinin (?rne?in, ?talyancadaki "informazione automatica") s?zle?meli ?evirileri yap?lmas?ndan sonra "information and mathematics" gibi kavramlar türetilmi?, ?rne?in; informatique (Frans?zca), Informatik (Almanca), informatica (?talyanca, Hollanda dili), informática (?spanyolca, Portekizce), informatika (Slav dilleri ve Macarca) veya Yunanca olarak pliroforiki (πληροφορικ?: bili?im anlam?na gelir). Benzer kelime, Birle?ik Krall?k'ta (as in the School of Informatics of the University of Edinburgh) kabul edilmi?tir. "Bununla birlikte, ABD'de informatics, uygulamal? bilgisayar bilimleriyle ili?kilidir veya bilgisayarl? hesaplama alan?nda ?al???lan ba?ka bir u?ra? ile birlikte an?lmaktad?r."

?lk kez Edsger Dijkstra taraf?ndan formüle edilmemi? olmas?na ra?men s?kl?kla Dijkstra'ya atfedilen bir al?nt?da kendisi bilgisayar bilimi i?in "teleskop ile kozmoloji ne kadar ilintiliyse, bilgisayar ile bilgisayar bilimleri de ayn? ?ekilde ilintilidir." s?zlerini belirtmektedir. Bilgisayarlar?n, bilgisayar sistemlerinin tasar?m? ve yerle?tirilmesi genel olarak bilgisayar bilimleri d???ndaki disiplinler olarak dü?ünülür. ?rne?in, ticari bilgisayar sistemlerinin incelenmesi ve konu?land?r?lmas?na genellikle bilgi teknolojisi veya bilgi sistemleri denirken, bilgisayar donan?m?n?n ?al??mas? genellikle bilgisayar mühendisli?inin bir par?as? olarak dü?ünülür. Bununla birlikte, bilgisayar bilimi ile ?e?itli disiplinler aras?nda ciddi bir etkile?im s?z konusudur ve akademik ?evrelerce g?z ard? edilmemesi gerekti?i dü?ünülmektedir. Bu nedenle bilgisayar bilimi ara?t?rmalar?; felsefe, bili?sel bilim, dilbilim, matematik, fizik, biyoloji, istatistik ve mant?k gibi di?er disiplinleri de s?kl?kla kesi?tirir.

Bilgisayar bilimleri ve etkile?imde bulundu?u disiplinler hakk?nda baz? g?zlemciler, ?rne?in hesaplama alan?n?n matematiksel bir bilim oldu?unu savunarak, bilgisayar bilimlerinin bir?ok bilimsel disiplinden ziyade matematikle daha yak?n bir ili?ki kurdu?unu dü?ünüyordu. Erken bilgisayar bilimi Kurt G?del ve Alan Turing gibi matematik?ilerin ?al??malar?ndan büyük ?l?üde etkilenmi?tir ve matematiksel mant?k, kategori teorisi, alan teorisi ve cebir gibi alanlar g?z ?nünde bulunduruldu?unda bilgisayar bilimi ve matematik aras?nda bilgilerin yararl? bir ?ekilde de?i?imi a??k?a g?rülmektedir.

Bilgisayar bilimi ve yaz?l?m mühendisli?i aras?ndaki ili?ki ise tart??mal? bir konudur. "Yaz?l?m mühendisli?i" teriminin ne anlama geldi?i ve bilgisayar biliminin nas?l tan?mland???na dair anla?mazl?klar nedeniyle kar???kl??a neden olur. Di?er mühendislik ve bilim disiplinleri aras?ndaki ili?kiden bir ipucu alarak David Parnas, yaz?l?m mühendisli?inin temel oda??n?n pratik nitelikli amaca ula?mak i?in spesifik hesaplamalar dizayn etmek oldu?unu, bilgisayar biliminin odak noktas?n?n ise genel olarak hesaplama ve onun ?zelliklerini inceledi?ini iddia etti. Bu iki alanlar?n ayr? ama birbirini tamamlay?c? disiplinler olduklar? dü?ünülmekteydi.

Bilgisayar biliminin akademik, politik ve finansman y?nleri, bu b?lümün matematiksel bir vurguyla veya bir mühendislik vurgusu ile olu?up olu?mad???na ba?l?d?r. Matematik a??rl?kl? ve say?sal oryantasyona sahip bilgisayar bilimleri b?lümleri, say?sal bilimlerle uyum sa?lamay? yani entegrasyonu esas almaktad?rlar. Mühendislik ya da matematik a??rl?kl? bilgisayar bilimleri b?lümlerinin her ikisi de kendi alanlar?na e?itici nitelik kazand?rmak i?in di?er bilimlerle ba?lant? kurmak ve disiplinler aras? bir e?itim modeli yaratmak i?in ?aba harcamaktad?rlar.

Felsefe

Birtak?m bilgisayar bilimcisi, bilgisayar bilimlerini ü? ayr? paradigmaya ay?rmak i?in fikir beyan ettiler. Peter Wegner, bu paradigmalar?n bilim, teknoloji ve matematik oldu?unu savundu. Peter Denning'in ?al??ma grubu ise, bu paradigmalar?n teori, soyutlama (modelleme) ve tasar?m oldu?unu savundu. Amnon H. Eden ise "rasyonalist paradigma" (bu yakla??m teorik bilgisayar bilimlerinde yayg?n olarak kullan?lan tümdengelim gibi konular?n matematik k?kenli olmas?ndan dolay? bilgisayar bilimini matemati?in bir bran?? olarak kabul etmektedir.) "teknokratik paradigma" (mühendislik yakla??mlar?n?, belirgin olarak yaz?l?m mühendisli?ini bilgi i?lem teknolojilerinde esas alma ve toplumda statülendirme) ve "bilimsel paradigma" (yapay zekan?n baz? dallar?nda tan?mlanabilen bilgisayarlarla ilgili ?al??malara do?al bilimin ampirik bak?? a??s?yla yakla?maktad?r) ayr?mlar?ndan bahsetmi?tir.

Alanlar?

Bilgisayar bilimi, bir disiplin olarak, algoritmalar?n teorik ?al??malar?ndan hesaplama ve hesaplama s?n?rlar? ?al??malar?na, donan?m ve yaz?l?m alanlar?nda bilgisayar sistemlerinin uygulanmas?na ili?kin pratik ve teorik olmak üzere bir dizi konuyu kapsar. Computing Sciences Accreditation Board (Bilgisayar Bilimleri Akreditasyon Kurulu) olarak adland?r?lan ve Computing Machinery Association (ACM) ve IEEE Computer Society (IEEE CS) temsilcilerinden olu?an CSAB, bilgisayar disiplininde ?nemli oldu?unu dü?ündü?ü d?rt alan? ??yle tan?mlamaktad?r:

1. Hesaplama teorisi
2. Algoritmalar ve veri yap?lar?
3. Programlama metodolojisi ve dilleri
4. Bilgisayar elemanlar? ve mimarisi

CSAB ayr?ca, bilgisayar bilimlerinin ?nemli alanlar? olarak; yaz?l?m mühendisli?i, yapay zeka, bilgisayar a?? ve ileti?im, veritaban? sistemleri, paralel hesaplama, da??t?k hesaplama, insan-bilgisayar etkile?imi, bilgisayar grafikleri, i?letim sistemleri ve say?sal ve sembolik hesaplama gibi alanlar? tan?mlamaktad?r.

Teorik bilgisayar bilimleri

Teorik bilgisayar bilimleri, matematiksel ve soyut olarak ?zetlenebilir, ancak motivasyonunu pratik ve günlük hesaplamalardan almaktad?r. Amac?, hesaplaman?n do?as?n? anlamak ve bu anlay???n bir sonucu olarak daha etkili metodolojiler geli?tirmektir. Günümüzde matematiksel, mant?ksal, standart kavram ve y?ntemleri izah eden tüm makaleler, motivasyonlar?n?n kayna?? olarak bilgisayar bilimi uygulamalar?n? net bir ?ekilde belirtip belirtmemesi ?l?ütünde kabul g?rmektedirler.

Hesaplama teorisi

Peter Denning'e g?re, bilgisayar bilimi alt?nda yatan temel soru "Ne, verimlilik sa?layacak bi?imde otomatikle?tirilebilir?" Hesaplama teorisi, nelerin hesaplanabilece?i ve bunlar? ger?ekle?tirmek i?in ne kadar kaynak harcanaca?? gibi temel sorulara cevap vermeye odaklanm??t?r. Birinci soruyu cevaplamak i?in, hesaplanabilirlik teorisi hesaplaman?n ?e?itli teorik modellerinde hangi hesaplama problemlerinin ??zülebilece?ini inceler. ?kinci soru, ?ok say?daki hesaplama problemlerini ??zmeye y?nelik farkl? yakla??mlarla ili?kili zaman ve mekan maliyetlerini inceleyen hesaplama karma??kl??? teorisi taraf?ndan ele al?nmaktad?r.

"Millennium Prize Problems" problemlerinden biri olan ünlü P = NP? problemi, hesaplama teorisinde hala a??k ve ??zülememi? bir sorundur.

Otomata Teorisi	Hesaplamal? karma??kl?k teorisi	Kriptografi	Kuantum hesaplama teorisi

Bilgi ve kodlama teorisi

Bilgi teorisi, bilginin nicelle?tirilmesi ile ilgilidir. Bu teori, veri s?k??t?rmas?, verilerin depolanmas? ve iletilmesi gibi sinyal i?leme operasyonlar?n?n temel s?n?rlar?n? bulmak i?in Claude Shannon taraf?ndan geli?tirildi. Kodlama teorisi, kodlar?n ?zelliklerinin incelenmesi (bilgileri bir formdan di?erine d?nü?türmek i?in kullan?lan sistemler) ve bunlar?n belirli bir uygulama i?in uygunlu?unu inceler. Kodlar veri s?k??t?rma, ?ifreleme, hata alg?lama ve düzeltme ve daha yak?n zamanda a? kodlamas? i?in de kullan?l?r. Kodlar, etkin ve güvenilir veri iletim y?ntemleri tasarlamak amac?yla incelenir.

Algoritmalar ve veri yap?lar?

Algoritmalar ve veri yap?lar?, Verinin nas?l depolanaca?? ve bu depolanan verilerin i?lenmesiyle ilgilidir. Ayr?ca, yayg?n olarak kullan?lan hesaplama y?ntemlerinin ve bunlar?n hesaplama verimlili?inin incelenmesidir.

Programlama dili teorisi

Programlama dili teorisi, programlama dillerinin tasar?m?, uygulanmas?, analizi, karakterizasyonu ve s?n?fland?r?lmas? ile tekil ?zellikleri ele alan bir bilgisayar bilimi dal?d?r. Hem matemati?e, hem yaz?l?m mühendisli?ine hem de dil bilimine ba?l? olan bu alan bilgisayar biliminin disiplini i?ine girmektedir. ?ok say?da akademik dergisi bulunan etkin bir ara?t?rma alan?d?r.

Bi?imsel y?ntemler

Bi?imsel y?ntemler, yaz?l?m ve donan?m sistemlerinin spesifikasyonu, geli?tirilmesi ve do?rulanmas? i?in matematik temelli bir tekniktir. Yaz?l?m ve donan?m tasar?m? i?in bi?imsel y?ntemlerin kullan?lmas?, di?er mühendislik disiplinlerinde oldu?u gibi, uygun matematiksel analizlerin yap?lmas? sayesinde geli?tirilmekte olan bir tasar?m?n sa?laml???na ve güvenilirli?ine katk?da bulunabilece?i beklentisinden kaynaklanmaktad?r. Yaz?l?m mühendisli?i i?in, ?zellikle emniyet veya güvenlikle ilgili ?nemli teorik bir temel olu?turmaktad?r. Bi?imsel y?ntemler, hatalar? ?nlemeye yard?mc? olduklar?ndan ve s?nama i?in bir ?er?eve olu?turabildiklerinden, yaz?l?m testi i?in kullan??l? bir yard?mc?d?r. Endüstriyel kullan?m i?in ise tak?m deste?i gereklidir. Bununla birlikte, bi?imsel y?ntemleri endüstride kullanman?n yüksek bedelinden ?türü, kullan?m alan? genellikle güvenlik veya güvenli?in ?ok ?nemli oldu?u, yüksek bütünlük gerektiren kritik ya?am sistemleri vb. alanlar?n geli?tirilmesi gibi uygulamalarla s?n?rl?d?r. Bi?imsel y?ntemler en temel teorik bilgisayar bilimi konular?n?n, ?zellikle mant?k hesaplar?, bi?imsel diller, otomata teorisi ve program semanti?i gibi olduk?a geni? bir ?e?itlili?in uygulanmas? olarak tan?mlan?r; ayn? zamanda, yaz?l?m ve donan?m ?zelliklerinde sorunlar?n üstesinden gelmek i?in programlama dillerindeki tip sistemleri, cebirsel veri türleri ve do?rulama vb. alanlar? kullanmaktad?r.

Uygulamal? bilgisayar bilimleri

Uygulamal? bilgisayar bilimi, ger?ek dünya problemlerini ??zmede do?rudan kullan?labilecek baz? bilgisayar bilimi kavramlar?n? ara?t?rmay?, tan?mlamay?, modellemeyi ve geli?tirmeyi ama?lamaktad?r.

Ses ve G?rüntü ??leme

"Bilgi; g?rüntü, ses, video veya di?er multimedya bi?imlerinde olabilir. Bilgi par?alar? sinyaller arac?l???yla ak?t?labilir. Bilgi i?leme, bili?imdeki merkezi kavramd?r; Avrupa'n?n bilgi-i?lem'e bak?? a??s? olan bili?im bilimi, bilgi i?leme algoritmalar?n? bilgi ta??y?c?n?n türünden ba??ms?z olarak (elektriksel, mekanik veya biyolojik olsun fark etmeksizin) inceler. Bu alan; bilgi teorisi, telekomünikasyon, veri mühendisli?i a??s?ndan ?nemli bir role sahiptir ve t?bbi g?rüntüleme ve konu?ma sentezi gibi alanlarda uygulamalara sahiptir. “H?zl? Fourier D?nü?ümü Algoritmalar?n?n karma??kl??? i?in alt s?n?r nedir?” sorusu teorik bilgisayar biliminde ??zülmemi? sorulardan biridir."

Yapay zeka

Yapay zeka (Artifical Intelligence), insanlarda ve hayvanlarda bulunan problem ??zme, karar verme, ?evresel uyarlama, ??renme ve ileti?im gibi hedef odakl? süre?leri sentezlemeyi ama?lamaktad?r veya bunlar? sentezlemek zorundad?r. Sibernetik ve Dartmouth Konferans?'ndan (1956) sonra, nitelikli bir yapay zeka ara?t?rmas? i?in; matematik, sembolik mant?k, g?stergebilim, elektrik mühendisli?i, zihin felsefesi, n?rofizyoloji ve sosyoloji gibi uzmanl?k alanlar? üzerine muhakkak disiplinler aras? bir ara?t?rma yap?lmas? gerekti?i sonucuna var?lm??t?r. Yapay zeka, popüler dü?üncede robotik geli?me ile ili?kilidir, ancak pratik uygulamada genelle?tirilmesi ya da tan?mlanmas? "hesaplama anlay??? gerektiren yaz?l?m geli?tirme alanlar?nda kullan?lan g?mülü bir bile?en" olmu?tur. Yapay zekan?n ba?lang?? noktas? 1940'lar?n sonunda, Alan Turing'in "Bilgisayarlar dü?ünebilir mi?" sorusudur ve Turing testi hala insan-istihbarat ?l?e?indeki bilgisayar ??kt?lar?n? de?erlendirmek i?in kullan?lsa da, soru hala etkili bir ?ekilde cevaplanmam??t?r. Ancak, karma??k formdaki ger?ek dünya verilerini i?eren bilgisayar uygulamas? alanlar?nda; insan g?zlemi ve müdahalesinin yerini almas? nedeniyle de?erlendirme, tahmini g?revler ve otomasyon uygulamalar?nda gittik?e ba?ar?l? olmu?tur.

Makine ??renimi	Bilgisayarl? g?rü	G?rüntü i?leme
?rüntü tan?ma	Veri madencili?i	Evrimsel algoritma
Bilgi temsili	Do?al dil i?leme	Robotik

Bilgisayar mimarisi ve mühendisli?i

Bilgisayar mimarisi veya dijital bilgisayar organizasyonu, bir bilgisayar sisteminin kavramsal tasar?m? ve temel operasyonel yap?s?d?r. Büyük ?l?üde merkezi i?lem birimini. (CPU) dahili olarak nas?l ?al??t???na ve haf?zadaki adreslere eri?im sistemine odaklanmaktad?r. Bu ?al??ma alan?; i?levsellik, performans ve maliyet hedeflerini kar??layan bilgisayarlar olu?turmak i?in donan?m bile?enlerini se?ip entegrasyon ?al??malar? yürüten bilgisayar mühendisli?i ve elektrik mühendisli?i disiplinlerini s?k s?k i?erir.

Bilgisayar performans analizi

Bilgisayar performans analizi; ??kt?lar? iyile?tirme, yan?t süresini kontrol etme, kaynaklar? verimli bir ?ekilde kullanma, t?kan?kl??? ortadan kald?rma ve yo?un yüklenmelerde sistem performans? tahmin etme gibi genel hedefleri olan ve bunlar? iyile?tirme ?al??malar? yürütülen aland?r.

Bilgisayar grafikleri ve g?rselle?tirme

Bilgisayar grafikleri, dijital g?rsel i?eri?in incelenmesi ve g?rüntü verisinin sentezi ve manipülasyonu ile ilgilidir. Bu ?al??malar, bilgisayar bilimi, g?rüntü i?leme ve hesaplama geometrisi de dahil olmak üzere bilgisayar bilimlerindeki di?er alanlarla da ba?lant?l?d?r ve ?zel efektler ile video oyunlar? alanlar?nda yo?un bir ?ekilde uygulanmaktad?r.

Bilgisayar güvenli?i ve kriptografi

Bilgisayar güvenli?inin amac?; sistemin, ama?lanan kullan?c?lar i?in eri?ilebilirli?ini ve kullan?labilirli?ini korurken, yetkisiz eri?im, bozulma veya harici modifikasyona kar?? bilgilerin korunmas?n? i?eren bir bilgisayar teknolojisi dal?d?r. Kriptografi gizleme (?ifreleme) ve dolay?s?yla ?ifre k?rma (ya da ?ifre ??zme) bilgisinin uygulanmas? ve incelenmesidir. Modern ?ifreleme, büyük oranda bilgisayar bilimi ile ilgilidir, ?ünkü bir?ok ?ifreleme ve ?ifre ??zme algoritmalar? hesaplama karma??kl??? alan?na dayal?d?r.

Hesaplamal? bilim

Hesaplamal? bilim (veya bilimsel hesaplama), matematiksel modellemeler ve niceli?e dayal? analiz teknikleri olu?turmak ve bilimsel problemleri analiz etmek ve ??zümlemek i?in bilgisayar? ara? olarak kullanan bir ?al??ma alan?d?r. Pratikte, bilgisayar simülasyonunun ve di?er hesaplama bi?imlerinin, ?e?itli bilim dallar?ndaki sorunlara uygulanmas? anlam?na gelmektedir.

Say?sal analiz	Biyoenformatik

Bilgisayar a?lar?

Bilgisayar bilimlerinin bu dal?, bilgisayarlar aras?ndaki a?lar? dünya ?ap?nda y?netmeyi ve problemleri a?may? ama?lamaktad?r.

E?zamanl?, paralel ve da??t?lm?? sistemler

E?zamanl?l?k, bir?ok hesaplaman?n ayn? anda ve potansiyel olarak birbiriyle etkile?ime girdi?i sistemlerin bir ?zelli?idir. Petri a?lar?, süre? hesaplar? ve Paralel Rastgele Eri?im Makinesi modeli de dahil olmak üzere genel e?zamanl? hesaplama i?in bir tak?m matematiksel modeller geli?tirilmi?tir. Da??t?lm?? bir sistem e?zamanl?l?k fikrini bir a? üzerinden ba?lanan birden fazla bilgisayara geni?letir. Ayn? da??t?lan sistem i?indeki bilgisayarlar kendi ?zel belle?ine sahiptir ve ortak bir ama? edinmek i?in bilgi kendi aralar?nda s?kl?kla de?i?tirilir.

Veritabanlar?

Veritaban?, büyük miktardaki veriyi kolayca organize etmek, depolamak ve transfer etmek i?in tasarlanm??t?r. Say?sal veritabanlar?, veritaban? modelleri ve sorgu dilleri arac?l???yla veri saklamak, olu?turmak, korumak ve aramak i?in veritaban? y?netim sistemleri s?kl?kla kullan?lmaktad?r. ?zellikle finans, emniyet ve kamusal alanlarda kullan?m? yayg?nd?r.

Yaz?l?m mühendisli?i

Yaz?l?m mühendisli?i, yüksek kalitede, ekonomik, bak?ma a??k ve h?zl? geli?tirmeyi sa?lamak i?in yaz?l?m tasarlama, uygulama ve de?i?tirme ?al??mas?d?r. Yaz?l?m tasar?m?na sistematik ve bilimsel yakla??m, mühendislik ?al??malar?n?n yaz?l?ma uygulanmas?yla mümkün hale gelmektedir. Yaz?l?m mühendisli?i, yaz?l?m?n organizasyonu ve analizi ile ilgilenmektedir-sadece yeni yaz?l?mlar?n olu?turulmas? veya üretimi ile de?il, dahili bak?m ve düzenleme ile de ilgilenmektedir. Her iki bilgisayar uygulamalar? yaz?l?m mühendisi ve bilgisayar sistemleri yaz?l?m mühendisi, 2008-2018 y?llar? aras?nda en h?zl? büyüyen meslekler aras?nda yer almas? bekleniyor.

Bilgisayar bilimlerindeki baz? büyük yakla??mlar

Alan Turing heykeli

Hesaplama filozofu Bill Rapaport "Great Insights of Computer Science" adl? eserinde bilgisayar bilimlerinde büyük yakla??mlar?n ü?ünü kaydetti:

Gottfried Wilhelm Leibniz, George Boole, Alan Turing, Claude Shannon ve Samuel Morse'?n bilgisayar bilimlerine bak?? a??s?:

Bilgisayar?n "herhangi bir ?eyi" temsil etmek i?in kullanmas? gereken iki nesne var.

Hesaplanabilir bir problemle ilgili tüm bilgiler sadece 0 ve 1 (veya "a?ma / kapama", "m?knat?slanm?? / m?knat?ss?z","yüksek gerilim / dü?ük gerilim" vb.) gibi kolayca ay?rt edilebilir iki durum aras?nda ge?i? yapabilen di?er dengeli ?iftler kullan?larak temsil edilebilir.

Ayr?ca bkz: Dijital fizik

Alan Turing'in anlay???: Bir bilgisayar?n "herhangi bir ?ey" yapmak i?in ger?ekle?tirmesi gereken yaln?zca be? eylem var.

Her algoritma, yaln?zca be? temel talimattan olu?an bir bilgisayar i?in bir dilde ifade edilebilir:

Bir yerden sola hareket et;

Sa?a herhangi bir yere git;

Ge?erli konumda sembolü oku;

Ge?erli konumda 0 yazd?r;

Ge?erli konumda 1 yazd?r.

Ayr?ca bkz: Turing makinesi

Corrado B?hm ve Giuseppe Jacopini'nin yakla??m?:

Bir bilgisayar?n "herhangi bir ?ey" yapabilmesi i?in gereken bu eylemleri (daha karma??k olana do?ru) birle?tirmenin ü? yolu vard?r.

?zetle herhangi bir temel talimat kümesini daha karma??k olacak bi?imde birle?tirmek i?in yaln?zca ü? kural gereklidir:

S?ralama: ?nce ?unu yap?n, sonra bunu yap?n;

Se?im: B?yle bir durumda bunu yap?n, daha sonraki durumda bunu yap?n, bu durumlardan birisi de?ilse bunu yap?n;

Tekrarlama: ??yle bir durumda ?u ?artlar sa?lan?yor iken durumu tekrarla ve bu esnada ?u i?lemleri s?ras?yla ger?ekle?tir.

Akademi

Kriptoloji alan?nda ?al??an bilgisayar bilimciler Whit Diffie ve Bruce Schneier "Bilgisayarlar, ?zgürlük ve gizlilik" konulu konferansta

Konferanslar bilgisayar bilimi ara?t?rmalar? i?in ?ok ?nemli olaylard?r. Bu konferanslarda, kamu ve ?zel sekt?rde ara?t?rmac?lar yeni ?al??malar?n? sunmakta ve bir araya gelmektedirler. Di?er bir?ok akademik alan?n aksine, bilgisayar bilimlerinde, konferans bildirilerinin prestijleri dergi yay?nlar?ndan daha yüksektir.

Bunun i?in ?nerilen bir a??klamada; bilgisayar bilimleri dal?n?n, di?er dallara nispeten h?zl? bir ?ekilde geli?tirilmesini, sonu?lar?n h?zl? bir ?ekilde incelenmesini ve da??l?m?n? gerektirmesidir.

Bu nitelikteki ?al??malar ise dergilerden ziyade konferanslar taraf?ndan daha iyi ele al?nmaktad?r ve bu sayede verimlilik artmakta, kitlelere daha etkin ula??labilmekte ve yap?lan i?lerin performans? artmaktad?r.

E?itim

Bilgisayar bilimi nispeten yeni bir alan oldu?undan, okullarda ve üniversitelerde di?er akademik alanlar kadar yayg?n ?ekilde ??retilmemektedir. ?rne?in, 2014 y?l?nda Code.org, Amerika Birle?ik Devletleri'ndeki liselerin yaln?zca yüzde 10'unun bilgisayar bilimi e?itimi verdi?ini tahmin ediyordu. Computing Machinery (ACM) ve Bilgisayar Bilimi ??retmenleri Derne?i (CSTA) taraf?ndan düzenlenen 2010 raporunda, 50 eyaletten sadece 14'ünün lise bilgisayar bilimi i?in ?nemli e?itim standartlar?n? benimsedi?i ortaya ??kt?. Bununla birlikte, bilgisayar bilimleri e?itimi her y?l artan bir ?ekilde büyümektedir. ?srail, Yeni Zelanda ve Güney Kore gibi baz? ülkeler halihaz?rda ulusal orta ??retim müfredatlar?nda bilgisayar bilimine yer vermektedirler. Bir?ok ülke de bu geli?meyi takip ederek müfredatlar?n? de?i?tirmektedir. Türkiye'de de bu y?nde yap?lan ?al??malar 2015 y?l?nda bakanl?k taraf?ndan duyurulmu?tur.

?o?u ülkede bilgisayar bilimleri e?itiminde ?nemli bir cinsiyet fark? vard?r. ?rne?in, ABD'de 2012'de bilgisayar bilimleri derecelerinin yakla??k %20'si kad?na verildi. Türkiye'de bu oranlar ise %10 ila %30 civar?nda de?i?mektedir. Bu cinsiyet aras?ndaki u?urum di?er Bat? ülkelerinde de bulunmaktad?r. Bununla birlikte, dünyan?n baz? yerlerinde, bu cinsiyet da??l?m? dengesizli?i kü?ük veya yok denecek kadar azd?r. 2011'de, Malezya'daki bilgisayar bilimleri derecelerinin yakla??k yar?s? kad?na verildi. 2001 y?l?nda kad?nlar, Guyana'daki bilgisayar bilimleri mezunlar?n?n %54.5'ini olu?turuyordu.

Ayr?ca bak?n?z

• Bilgisayar mühendisli?i
• Bilgisayar bilimi ve mühendisli?i